مهم ترین دلایل اصلی ناباروری مردان و راههای درمان

علت ناباروری مردان

ناباروری مردان می تواند ناشی از تولید کم اسپرم، عملکرد غیرطبیعی اسپرم یا انسدادی باشد که از تحویل اسپرم جلوگیری می کند. بیماری ها، جراحات، مشکلات مزمن سلامت، انتخاب شیوه زندگی و عوامل دیگر ممکن است در ناباروری مردان نقش داشته باشند.

ناتوانی در بچه دار شدن می تواند استرس زا و خسته کننده باشد، اما خوشبختانه تعدادی از درمان ها برای ناباروری مردان در دسترس هستند.

ناباروری مردان چیست؟

ناباروری یعنی ناتوانی زن و شوهر پس از یک سال از تعامل جنسی محافظت نشده و مکرر تعریف می شود.

زندگی جدید زمانی شروع می شود که زن توسط اسپرم از مرد بارور شود حدود 20 میلیون اسپرم در هر میلی لیتر (ML) باید در انزال مرد وجود داشته باشد تا اسپرم ، قدرت کافی و تحرک قوی برای شنا کردن به لوله فالوپ را پیدا کند و به بارداری منجر شود.

ناباروری یک بیماری دستگاه تناسلی است یعنی مرد در سیستم تولید مثل خود مشکل دارد و نمی تواند بچه دار شود.

علت ناباروری مردان چیست؟

علل پزشکی

تولید مثل طبیعی مرد به چیزهای مختلفی بستگی دارد.

شما باید بتوانید:

اسپرم سالمی بسازید که بتواند تخمک را بارور کند
نعوظ داشته باشید و انزال کنید تا اسپرم به تخمک برسد

مشکلات هر یک از اینها ممکن است به معنای ناباروری باشد. در زیر به برخی از دلایل اصلی ناباروری مردان اشاره شده است.

اختلالات اسپرم

مشکلات تولید اسپرم سالم شایع ترین علل ناباروری مردان است. اسپرم ممکن است نابالغ باشد، شکل غیرعادی داشته باشد یا قادر به شنا نباشد.

در برخی موارد ممکن است اسپرم کافی نداشته باشید یا ممکن است هیچ اسپرمی تولید نکنید این مشکل ممکن است ناشی از شرایط مختلف باشد. از جمله:

عفونت یا شرایط التهابی، برای مثال عفونت با ویروس اوریون پس از بلوغ که یکی از عفونت های شایع در مردان است.

مشکلات هورمونی یا غده هیپوفیز

مشکلات ایمنی که در آن آنتی بادی علیه اسپرم خود می سازید
عوامل محیطی و سبک زندگی اینها عبارتند از مصرف تنباکو، مصرف زیاد الکل، استفاده از ماری جوانا یا استروئیدها، یا قرار گرفتن در معرض سموم
و بیماری های ژنتیکی مانند فیبروز کیستیک یا هموکروماتوز

مشکلات ساختاری

ممکن است فرد نقص ژنتیکی یا مادرزادی داشته باشد و دستگاه تناسلی اش مسدود شده و جریان منی متوقف شده باشد که در برخی موارد با جراحی قابل درمان است.

تقریباً از هر 7 زوج، 1 زوج نابارور هستند، به این معنی که با وجود داشتن رابطه جنسی مکرر و محافظت نشده برای یک سال یا بیشتر، نتوانسته اند بچه دار شوند. در نیمی از این زوج ها، ناباروری مردان حداقل نقشی جزئی دارد.

ناباروری مردان می تواند ناشی از تولید کم اسپرم، عملکرد غیرطبیعی اسپرم یا انسدادی باشد که از تحویل اسپرم جلوگیری می کند. بیماری ها، جراحات، مشکلات مزمن سلامت، انتخاب شیوه زندگی و عوامل دیگر ممکن است در ناباروری مردان نقش داشته باشند.

مشکلات باروری مردان می تواند ناشی از تعدادی از مسائل بهداشتی و درمان های پزشکی باشد:

 واریکوسل

تورم سیاهرگ هایی است که بیضه را تخلیه می کند. این شایع ترین علت برگشت پذیر ناباروری مردان است.

اگرچه دلیل دقیقی که واریکوسل باعث ناباروری می شود ناشناخته است، ممکن است به جریان خون غیر طبیعی مربوط باشد. واریکوسل منجر به کاهش کمیت و کیفیت اسپرم می شود.

عفونت ها

برخی از عفونت‌ها می‌توانند در تولید اسپرم یا سلامت اسپرم اختلال ایجاد کنند یا باعث ایجاد زخم شوند که عبور اسپرم را مسدود می‌کند. اینها شامل التهاب اپیدیدیم (اپیدیدیمیت) یا بیضه ها (اورکیت) و برخی از عفونت های مقاربتی، از جمله سوزاک یا HIV است.

اگرچه برخی از عفونت‌ها می‌توانند منجر به آسیب دائمی بیضه شوند، اما اغلب اسپرم هنوز قابل بازیابی است.

مسائل مربوط به انزال

انزال رتروگراد زمانی اتفاق می افتد که منی در حین ارگاسم به جای بیرون آمدن از نوک آلت تناسلی وارد مثانه شود.

بیماری‌های مختلف می‌توانند باعث انزال پس‌رونده شوند، از جمله دیابت، آسیب‌های ستون فقرات، داروها، و جراحی مثانه، پروستات یا مجرای ادرار.
آنتی بادی هایی که به اسپرم حمله می کنند.

آنتی بادی های ضد اسپرم سلول های سیستم ایمنی هستند که به اشتباه اسپرم ها را به عنوان مهاجمان مضر شناسایی کرده و سعی در از بین بردن آنها دارند.

تومورها

سرطان ها و تومورهای غیر بدخیم می توانند مستقیماً از طریق غدد ترشح کننده هورمون های مربوط به تولید مثل مانند غده هیپوفیز یا از طریق علل ناشناخته بر اندام های تناسلی مردان تأثیر بگذارند.

در برخی موارد، جراحی، پرتودرمانی یا شیمی درمانی برای درمان تومورها می تواند بر باروری مردان تأثیر بگذارد.

در برخی از مردان، در طول رشد جنین، یک یا هر دو بیضه از شکم به داخل کیسه ای که معمولاً حاوی بیضه ها است (کیسه بیضه) فرود نمی آید. کاهش باروری در مردانی که این بیماری را داشته اند بیشتر است.

عدم تعادل هورمونی ناباروری می تواند ناشی از اختلالات خود بیضه ها یا ناهنجاری هایی باشد که بر سایر سیستم های هورمونی از جمله هیپوتالاموس، هیپوفیز، تیروئید و غدد فوق کلیوی، تستوسترون پایین (هیپوگنادیسم مردانه) و سایر مشکلات هورمونی تاثیر می گذارد.

نقص لوله های انتقال اسپرم

لوله هایی که اسپرم را حمل می کنند ممکن است به دلایل مختلف مسدود شوند، از جمله آسیب ناخواسته ناشی از جراحی، عفونت های قبلی، تروما یا رشد غیر طبیعی، مانند فیبروز کیستیک یا شرایط ارثی مشابه.

انسداد می تواند در هر سطحی از جمله در داخل بیضه، در لوله هایی که بیضه را تخلیه می کنند، در اپیدیدیم، در مجرای دفران، نزدیک مجاری انزال یا در مجرای ادرار رخ دهد.

نقص کروموزومی اختلالات ارثی مانند سندرم کلاین فلتر که در آن یک مرد با دو کروموزوم X و یک کروموزوم Y (به جای یک X و یک کروموزوم Y) متولد می شود باعث رشد غیر طبیعی اندام های تناسلی مرد می شود. سایر سندرم های ژنتیکی مرتبط با ناباروری شامل فیبروز کیستیک و سندرم کالمن است.

علل محیطی ناباروری مردان

قرار گرفتن بیش از حد در معرض برخی از عناصر محیطی مانند گرما، سموم و مواد شیمیایی می تواند تولید اسپرم یا عملکرد اسپرم را مختل کند. علل خاص عبارتند از:

مواد شیمیایی صنعتی

قرار گرفتن طولانی مدت در معرض برخی از مواد شیمیایی، آفت کش ها، علف کش ها، حلال های آلی و مواد رنگ آمیزی ممکن است به کاهش تعداد اسپرم کمک کند.

قرار گرفتن در معرض فلزات سنگین قرار گرفتن در معرض سرب یا سایر فلزات سنگین نیز ممکن است باعث ناباروری شود.

اشعه یا اشعه ایکس

قرار گرفتن در معرض اشعه می تواند میزان تولید اسپرم را پایین بیاورد اگرچه اغلب در نهایت به حالت عادی باز می گردد اما با دوزهای بالای تابش، تولید اسپرم را می تواند برای همیشه کاهش دهد.

گرم شدن بیش از حد بیضه ها

دمای بالا ممکن است تولید و عملکرد اسپرم را مختل کند. اگرچه مطالعات در این زمینه محدود هستند اما استفاده مکرر از سونا یا جکوزی ممکن است به طور موقت تعداد اسپرم شما را کاهش دهد.

نشستن برای مدت طولانی، پوشیدن لباس های تنگ یا کار با رایانه لپ تاپ برای مدت طولانی نیز ممکن است دمای کیسه بیضه شما را افزایش دهد و تولید اسپرم را اندکی کاهش دهد. اما، تحقیق قطعی نیست.

علائم اصلی ناباروری مردان

نشانه اصلی ناباروری مردان ناتوانی در بچه دار شدن است. ممکن است هیچ علامت یا نشانه واضح دیگری وجود نداشته باشد.

با این حال، در برخی موارد، یک مشکل زمینه‌ای مانند اختلال ارثی، عدم تعادل هورمونی، گشاد شدن سیاهرگ‌های اطراف بیضه یا شرایطی که عبور اسپرم را مسدود می‌کند، علائم و نشانه‌هایی را ایجاد می‌کند.

علائم و نشانه هایی که ممکن است متوجه شوید عبارتند از:

مشکلات عملکرد جنسی ، مشکل در انزال یا حجم کم مایعات انزالی، کاهش میل جنسی، یا مشکل در حفظ نعوظ ،درد، تورم یا توده در ناحیه بیضه ، عفونت های تنفسی مکرر ، ناتوانی در بوییدن، رشد غیر طبیعی سینه ،کاهش موی صورت یا بدن یا سایر علائم ناهنجاری کروموزومی یا هورمونی، تعداد اسپرم کمتر از حد طبیعی (کمتر از 15 میلیون اسپرم در هر میلی لیتر مایع منی یا تعداد کل اسپرم کمتر از 39 میلیون در هر انزال)

سلامتی، سبک زندگی و علل دیگر

برخی دیگر از علل ناباروری مردان عبارتند از:

استفاده مواد مخدر

استروئیدهای آنابولیک که برای تحریک قدرت و رشد عضلانی مصرف می شوند می توانند باعث کوچک شدن بیضه ها و کاهش تولید اسپرم شوند.

استفاده از کوکائین یا ماری جوانا ممکن است به طور موقت تعداد و کیفیت اسپرم شما را نیز کاهش دهد.

مصرف الکل

نوشیدن الکل می تواند سطح تستوسترون را کاهش دهد، باعث اختلال نعوظ و کاهش تولید اسپرم شود، بیماری کبد ناشی از نوشیدن زیاد الکل نیز ممکن است منجر به مشکلات باروری شود.

سیگار کشیدن

مردان سیگاری ممکن است تعداد اسپرم کمتری نسبت به افرادی که سیگار نمی‌کشند داشته باشند. دود دست دوم نیز ممکن است بر باروری مردان تأثیر بگذارد.

اضافه وزن

چاقی می تواند باروری را از طرق مختلف تحت تأثیر قرار دهد، از جمله تأثیر مستقیم بر خود اسپرم و همچنین با ایجاد تغییرات هورمونی که باعث کاهش باروری مردان می شود.

عوامل خطر مرتبط با ناباروری مردان

سیگار کشیدن
استفاده از الکل
استفاده از داروهای غیرقانونی خاص
اضافه وزن داشتن
داشتن عفونت های خاص در گذشته یا حال
قرار گرفتن در معرض سموم
گرم شدن بیش از حد بیضه ها
تجربه ضربه به بیضه ها
متولد شدن با اختلال باروری یا داشتن یکی از خویشاوندان خونی مبتلا به اختلال باروری
داشتن برخی شرایط پزشکی، از جمله تومورها و بیماری های مزمن، مانند بیماری سلول داسی شکل
مصرف برخی داروها یا انجام درمان های پزشکی، مانند جراحی یا پرتوهای مورد استفاده برای درمان سرطان

عوارض

عوارض ناباروری مردان می تواند شامل موارد زیر باشد:

استرس و اضطراب به دلیل بچه دار نشدن ،سرد شدن روابط عاطفی ،کاهش اعتماد به نفس ،حس بیهودگی و بیزاری از روابط جنسی ، انزال سریع به دلیل مشکلات روانی و تکنیک های گران قیمت مرتبط با تولید مثل

مشکلات رابطه جنسی

این موارد می‌تواند شامل مشکل درحفظ نعوظ ، نداشتن نعوظ کافی برای رابطه جنسی (اختلال نعوظ)، انزال زودرس، مقاربت دردناک، ناهنجاری‌های آناتومیکی مانند داشتن سوراخ مجرای ادرار در زیر آلت تناسلی (هیپوسپادیاس)، یا مشکلات روانی یا رابطه‌ای باشد که در رابطه جنسی اختلال ایجاد می‌کند.
بیماری سلیاک. بیماری سلیاک یک اختلال گوارشی است که به دلیل حساسیت به پروتئین موجود در گندم به نام گلوتن ایجاد می شود.

این وضعیت ممکن است به ناباروری مردان کمک کند. باروری ممکن است پس از اتخاذ یک رژیم غذایی بدون گلوتن بهبود یابد.

داروهای خاص درمان جایگزین تستوسترون، استفاده طولانی مدت از استروئیدهای آنابولیک، داروهای سرطان (شیمی درمانی)، برخی از داروهای زخم معده، برخی داروهای آرتریت و برخی داروهای دیگر می توانند تولید اسپرم را مختل کرده و باروری مردان را کاهش دهند.

جراحی های قبلی برخی از جراحی‌ها ممکن است از داشتن اسپرم در انزال شما جلوگیری کنند، از جمله وازکتومی، جراحی کیسه بیضه یا بیضه، جراحی‌های پروستات، و جراحی‌های شکم که برای سرطان‌های بیضه و رکتوم انجام می‌شود.

باروری مردان چگونه تشخیص داده می شود؟

پزشک سابقه سلامتی شما را بررسی می کند و یک معاینه فیزیکی انجام می دهد. سایر آزمایشات برای ناباروری مردان ممکن است شامل موارد زیر باشد:

تعداد اسپرم (تجزیه و تحلیل مایع منی). حداقل 2 نمونه منی در روزهای جداگانه گرفته می شود.

مقدار مایع منی، میزان یکنواختی و اسیدی بودن اسپرم را بررسی می کنند.

همچنین به تعداد اسپرم‌هایی که می‌سازید، چقدر خوب حرکت می‌کنند و چه شکلی هستند نگاه می‌کند.
از آزمایش خون برای بررسی سطح هورمون و رد سایر مشکلات استفاده کنند. تست های دیگر برای یافتن علت نقص اسپرم یا مشکلات سلامتی دستگاه تناسلی مردانه انجام می دهد.

به عنوان مثال، آزمایش های تصویربرداری مانند سونوگرافی ممکن است برای بررسی بیضه ها، رگ های خونی و ساختارهای داخل کیسه بیضه استفاده شود.
اگر تجزیه و تحلیل مایع منی نشان دهد که شما فقط چند اسپرم دارید یا هیچ اسپرمی ندارید، پزشک ممکن است یک قطعه کوچک از بافت (بیوپسی) را از هر بیضه خارج کند. نمونه زیر میکروسکوپ بررسی می شود.

ناباروری مردان چگونه درمان می شود؟

درمان بستگی به این دارد که چه چیزی باعث ناباروری شما شده است.
این درمان شامل کمک به همسرتان برای باردار شدن است. این ممکن است از طریق:

تلقیح مصنوعی

این روش تعداد زیادی اسپرم سالم را در ورودی دهانه رحم یا درست داخل رحم همسر قرار می دهد. سپس اسپرم می تواند راه خود را به لوله های فالوپ باز کند.

در روش تلقیح مصنوعی اسپرم شما را جمع آوری می کنند سپس تخمک های همسرتان را با مقدار زیادی اسپرم با کیفیت بالا مخلوط می کنند.

ممکن است تخمک و اسپرم را در آزمایشگاه یا در لوله فالوپ همسرتان مخلوط کنند و داخل سیتوپلاسمی اسپرم تنها یک اسپرم را به تخمک تزریق می کنند.

سپس لقاح در زیر میکروسکوپ انجام می شود. تخمک بارور شده را در رحم همسرتان قرار می دهند.

در صورت داشتن اختلال هورمونی که باعث ناباروری شما می شود، درمان هورمونی ممکن است به شما کمک کند.

عدم تعادل هورمونی می تواند بر نحوه رشد اسپرم تأثیر بگذارد. آنها ممکن است به دلیل مشکل در نحوه تعامل هیپوتالاموس، غده هیپوفیز و بیضه ها ایجاد شوند درمان ممکن است شامل درمان با گنادوتروپین یا آنتی بیوتیک باشد.
عمل جراحي

ممکن است از جراحی برای رفع مشکلاتی که مانع از ساخت، بلوغ یا انزال اسپرم می شود، استفاده کنند. جراحی برای برداشتن وریدهای پیچ خورده و متورم در کیسه بیضه (واریکوسل) گاهی اوقات می تواند کیفیت اسپرم را بهبود بخشد.

قرص های تقویت اسپرم

انواع قرص ها و ویتامین ها برای تقویت اسپرم و قوای جنسی تجویز می شود که می توانند برای مردان موثر باشند.

چه زمانی باید قرص تقویت کننده اسپرم مصرف کرد؟

اگر بعد از یک سال مقاربت منظم و بدون محافظت نتوانستید بچه دار شوید
برای باردار شدن شریک زندگی خود موارد زیر باید انجام شود:

شما باید اسپرم سالم تولید کنید. در ابتدا، این شامل رشد و تشکیل اندام های تناسلی مردانه در دوران بلوغ است.

حداقل یکی از بیضه های شما باید به درستی کار کند و بدن شما باید تستوسترون و سایر هورمون ها را برای تحریک و حفظ تولید اسپرم تولید کند.
اسپرم باید به داخل مایع منی منتقل شود هنگامی که اسپرم در بیضه ها تولید می شود، لوله های ظریف آنها را حمل می کنند تا زمانی که با مایع منی مخلوط شوند و از آلت تناسلی خارج شوند.

باید اسپرم کافی در مایع منی وجود داشته باشد اگر تعداد اسپرم در مایع منی شما (تعداد اسپرم) کم باشد، احتمال اینکه یکی از اسپرم های شما تخمک همسرتان را بارور کند، کاهش می یابد.

تعداد کم اسپرم کمتر از 15 میلیون اسپرم در هر میلی لیتر منی یا کمتر از 39 میلیون در هر انزال است. اسپرم باید عملکردی داشته باشد و قادر به حرکت باشد.

اگر حرکت یا عملکرد اسپرم شما غیرطبیعی باشد، ممکن است اسپرم نتواند به تخمک همسرتان برسد یا به آن نفوذ کند.

درمان ناباروری مردان از طریق داروی های جنسی

قرص های باروری مردانه می توانند هورمون های مردانه (سیستم غدد درون ریز) را از طرق مختلف تغییر دهند.

این داروها می توانند با افزایش میزان تستوسترون زیستی و کاهش میزان استرادیول (شکلی از استروژن) باروری شما را به مسیر درست برگردانند. داروهای مورد استفاده برای این منظور به شرح زیر است:

معرفی چند نمونه قرص تقویت اسپرم

در کنار تاثیر رژیم غذایی و روند زندگی سالم، مصرف انواع مکمل ‌افزایش قوای جنسی و قرص تقویت اسپرم جهت رفع مشکل ناباروری نیز توصیه می‌شود:

قرص وایمکس Vimax

مطمئن‌ترین راه برای تولید اسپرم با کیفیت بالا به‌ طور طبیعی تا 500 درصد است این محصولی ست که به ویژه برای تحریک رشد آلت تناسلی، تقویت فعالیت جنسی، افزایش استقامت جنسی و کمک به بهبود عملکرد نعوظ طراحی شده است روشی کارآمد برای افزایش باروری مردان است.

یک اسانس گیاهی ارگانیک موثر با فرمول تقویت‌کننده مردانه منحصربه‌ فرد است که رشد آلت تناسلی را تحریک می‌کند، علاوه بر این، حجم بیشتری از مایع منی می‌تواند ارگاسم‌هایی بادوام، دلپذیر و قوی‌تر ارائه دهد.

ساشه فرتی ویتال سان لایف

مهم ترین ترکیبات موجود در ال کارنیتین، آرژنین، زینک و فولیک اسید است که در افزایش تحرک و باروری اسپرم نقش دارند.

قرص فرتیلمن بی بی استارت

انواع ویتامین‌ها، مواد معدنی و اسیدهای آمینه موجود در این قرص به تحریک بیشتر اسپرم کمک می کند.

کپسول فرتیل اید فیرهیون هلث

جینسینگ آسیایی، عصاره هسته انگور و پودر ریشه ماکا از ترکیبات گیاهی موثر در این محصول هستند.

حجم اسپرم را افزایش می‌یابد و باعث می‌شود که یک سری فواید جنسی داشته باشید. انزال مایع منی به ماهیچه های دستگاه تناسلی اجازه می دهد تا به طور مداوم کار کنند.

این عمل باعث می شود آلت تناسلی شما اسپرم شما را به بیرون فشار دهد. در صورت تولید اسپرم بیشتر، ارگاسم بهتر و قوی تر می شود.

قرص سمنکس

سمنکس یک راه طبیعی و کارآمد برای افزایش باروری مردان است که حجم مایع منی را افزایش می دهد. و یک اسانس گیاهی ارگانیک موثر با فرمول تقویت کننده مردانه منحصر به فرد است که رشد آلت تناسلی را تحریک می کند، فعالیت جنسی، استقامت جنسی را تقویت می کند و به بهبود عملکرد نعوظ کمک می کند.

این مکمل‌ها نعوظ را قوی‌تر نگه می‌دارند، زیرا مقدار مناسبی از تولید اسپرم دارند. همچنین، اجازه ارگاسم قوی و شدید را می دهد. همه مردان ممکن است قرص های حجم دهنده مایع منی را در نظر نگیرند اما واقعاً در افزایش انزال شما مؤثر هستند.

قرص های تقویت کننده چگونه کار می کند؟

غده هیپوفیز در مغز شما هورمون های خاصی را در جریان خون ترشح می کند تا به سیستم تولید مثل شما کمک کند. قرص ها برای افزایش هورمون های آزاد شده از غده هیپوفیز استفاده می شود که به نوبه خود تولید تستوسترون و اسپرم را در بیضه ها تحریک می کند.

افزایش سطح این هورمون های تولید مثلی علائم هیپوآندروژنیسم (تستوسترون پایین) را کاهش می دهد، تعداد اسپرم ها را افزایش می دهد و به طور بالقوه به بهبود آزواسپرمی غیر انسدادی کمک می کند، انسدادی که از ورود اسپرم به مایع منی جلوگیری می کند.

مطالعات در مقیاس بزرگ افزایش مداوم تستوسترون و قدرت، کاهش خستگی و بهبود عملکرد نعوظ را در میان مردان مبتلا به هیپوآندروژنیسم نشان داده است. تحقیقات همچنین نشان داد که تا 10 درصد از مردان آزواسپرم پس از سه ماه مصرف قرص های تقویت اسپرم، بازگشت اسپرم به انزال را مشاهده کردند

خلاصه

ناباروری مردان به این معناست که مرد قادر به شروع بارداری با همسر خود نیست. ناباروری مردان می تواند دلایل زیادی داشته باشد. ممکن است شما اسپرم کافی یا اسپرم سالم تولید نکنید.

یک مشکل ژنتیکی مانند فیبروز کیستیک داشته باشید. یا در دستگاه تناسلی خود انسداد داشته باشید.
اگر عفونت‌های تناسلی، آسیب به بیضه‌ها یا بلوغ زودرس یا دیررس داشته باشید، ممکن است احتمال ناباروری مردانه در شما افزایش یابد.

درمان بستگی به این دارد که چه چیزی باعث ناباروری شما شده است درمان ها شامل لقاح مصنوعی، داروها و جراحی است.

 

 

دسته بندی مطالب زناشویی
اشتراک گذاری

نوشته های مرتبط

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

بازگشت به بالا
سبد خرید

سبد خرید شما خالی است.

ورود به سایت